Liliom van Ferenc Molnár
Liliom
In Frascati, Nes 63, Amsterdam is AFGELOPEN VOORJAAR een nieuwe enscenering te zien geweest van het klassieke toneelstuk Liliom, ook bekend als musical onder de naam Carrousel, van Ferenc Molnár
Uit de doctoraalscriptie Theaterwetenschappen van Edwin van Schie: "Tendenzen en ontwikkelingen in het Hongaarse drama", Universiteit van Amsterdam, 1988:
"Een nieuwe generatie toneelschrijvers voldeed aan de vraag naar vermaak op de bühne. Hun producties, traditioneel "exportdrama" genoemd, en gekenmerkt door luchthartige onderwerpen, snedige modieuze dialogen en een effectief gebruik van de theatrale middelen, vonden hun weg naar de podia van Wenen, Berlijn, Londen en Broadway. De belangrijkste vertegenwoordiger was Ferenc Molnár (1878-1952). Zijn stukken bevatten een thematiek (van liefdesperikelen rond driehoeksverhoudingen bijvoorbeeld), die universeel genoeg was om het buitenland te boeien, maar tevens de zo nodige couleur locale rond figuren gekozen uit het volk van de stad.
In Molnárs meest geslaagde drama Liliom (1909), dat in het Westen bekend is geworden in de musicalbewerking Carrousel, is die achtergrond heel authentiek: de boeven uit de Budapester onderwereld spreken een bargoens doorspekt met de fraaiste uitdrukkingen. Deze effectieve "blend of raw realism" wordt vervolgend gecontrasteerd met "the sudden introduction of the supernational, echoing the dreamworld of Hungarian folk-tales." (citaten afkomstg uit Lóránt Czigány, The Oxford history of Hungarian literature)
Regisseur Julie Van den Berghe over Liliom
‘Na het overlijden van mijn Hongaarse grootvader ben ik op zoek gegaan naar Hongaars repertoire. In de veronderstelling dat een land zo rijk aan geschiedenis, romantiek en melancholie, schrijvers gekend heeft die het grote sentiment in de kunst niet hebben geweerd. En toen vond ik Liliom van Ferenc Molnár, gesitueerd in het Boedapest van 1909; een duizelingwekkende tijd van snelheid, opwinding, tanende tolerantie en grote sociale verschuivingen aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog.’
Uit de persinfo anno 2016
Liliom besluit op 27-jarige leeftijd het roer om te gooien en voortaan samen door het leven te gaan met Julie, een jonge vrouw. Hij neemt hiermee afscheid van zijn vluchtige, maar vertrouwde artiestenbestaan en belandt in een rauwe werkelijkheid waar sociale controle heerst.
De geliefden leven onder de armoedegrens en zijn afhankelijk van giften van verre familie en vrienden. Liliom ziet zijn leven veranderen in een moeizame worsteling en al
snel begint hij de wereld om zich heen te demoniseren. Als Julie in verwachting raakt, besluit Liliom deel te nemen aan een roof om aan geld te komen. Die roof loopt echter anders dan gehoopt en wanneer de agenten hem arresteren en willen afvoeren naar de gevangenis, berooft Liliom zich van zijn eigen leven. Maar daar eindigt het niet voor hem. Het zwarte sprookje krijgt een tweede leven. Hij wordt naar het hiernamaals gebracht, waar hij voor het oog van een magistraat verantwoording voor zijn daden op aarde dient af te leggen. Hij wordt veroordeeld tot zestien jaar vagevuur en mag aan het einde van die periode één dag terugkeren naar de aarde om iets goeds te doen voor zijn dan reeds jongvolwassen kind, om zo zijn leven te herwinnen.
Liliom is het tweede project van Julie Van den Berghe in het kader van TA-2, het platform voor de ontwikkeling van jong regietalent, in coproductie met Frascati Producties. Eerder regisseerde zij Bloedbruiloft van Federico García Lorca.
Met o.a. Eelco Smits, Hélène Devos, Chris Nietvelt, Robert de Hoog, Janni Goslinga en Fred Goessens.
Geënsceneerd in april 2016 in Frascati, Nes 63, Amsterdam.
tekst
tekst
